Beykonak Kasabası WEB SiTESi - Beykonak Hakkında

BEYKONAK KASABASI VE KURULUŞU

Beykonak, Konya ili’nin Ilgın İlçesi’ne bağlı bir kasabadır. Ilgın ile Kadınhanı arasında yer alan Beykonak, ilçeye 16 km. uyaklıktadır. Güney doğusunda Barakmuslu, Güneyinde Gökçeyurt, batısında Mahmuthisar, kuzey batısında Sadıklar ve Ağalar, kuzeyinde İhsaniye ve Karasevinç, kuzey doğusunda ise Çeşmecik ve Osmancık köyleri vardır. Bu köylerden Karasevinç Çeşmecik ve Osmancık köyleri Kadınhanı ilçesine bağlıdırlar.

Beykonak Kasabası’nın 1961 yılına kadar adı Mahmuthisar Tekkesi idi. 27 Mayıs 1961 devriminden sonra yerel adlardaki Türkçeleştirme hareketi içerisinde adı değiştirilerek Beykonak olmuştur. Beykonak adının nereden esinlendiği ve bu ismin seçildiği konusunda bilgimiz yoktur. Anlaşılıyor ki bu ad, tümüyle rastlantı ve yakıştırmadır. Oysa ki ilk adı kültürel ve toplumsal varlığı kanıtlanmış Dediği Sultan’dan ve onun Tekke’sinden gelmekteydi.

Dediği Sultan ve Tekke’siyle ilgili belli ölçülerde de olsa aydınlatıcı bilgilere sahip olduğumuz halde, kasabanın kuruluşu ile ilgili yazılı olsun sözlü olsun önemli bir bilgiye ve belgeye sahip değiliz.

Osmanlı arşivlerinde, Dediği Sultan’la ilgili bunca bilgiye karşın köy olarak Tekke isminden hiç söz edilmemesi ilgi çekicidir. Oysa bu kaynaklarda Mahmuthisar ve Karasevinç köylerinden sıklıkla söz edilmektedir. Örneğin: XVII. yy. ilk yarısında yazılmış Pir Hüseyin Bey Vakfiyesinde; Mahmuthisar Köyü’nün yarı geliri ile Karasevinç Köyü’nün yarı gelirinin Dediği Sultan Tekkesine ait olduğu kayıtlardadır. Bu kayıttan daha önce XV.yy. son yarısında yazılmış vakıf defterinde ve İstanbul Başvekalet arşivinde bulunan tımar defterlerinde Mahmuthisar Köyü’nün iki esas tımar sipahisinden bahsedilmektedir. Aynı defterlerde 5600 akçelik verginin 1934 akçesinin Dediği Dede oğlu Genç Aslan’a ait olduğu yazılıdır.

Osmanlı Kayıtlarında yer almayan köy adı, Dediği Sultan adına yazılan Menakıpname’de de geçmektedir.

Hacı Veli’lerden Mevlüt Çetin in elinde bulunan Ahmedi’nin son sayfasında el yazısıyla; ‘’Bu kitabın sahibi Sarı Keçili aşiretinden Devecioğlu Ahmet oğlu Mehmet efendinin kitabıdır’’ notu bulunmaktadır.

Mevcut kasaba mezarlığının en eski mezarlarında yazılı bir taş yoktur. Mezarlar, değişik nitelikli devşirme taşlarla belirlenmiştir. Mezarlığın orta yerinde bulunan bir kaç yazılı mezar taşı, 1324-1325 tarihlerini taşımaktadır.

Kasabamız Ilgın ilçemizin güneydoğusunda, Sultan dağlarının bir kolu üzerinde Ambayıt,Kuzubayıt, Kirazlı dağları ile çevrilen bir vadi yatağındadır. Kuzey ve batı tarafında plato niteliğinde alçak engebeler vardır. Köy içindeki su kaynağı Hatıllı, büyük bir havuzla Merkez caminin önünü süsledikten sonra Atuçuran dağlarından doğan Yukarı çay ile birleşerek Beykonak ve Mahmuthisar'da arazileri sular, Bolasan çayı olarak devam eder. Yakın zamana kadar Hatıllı deresi üzerinde Tekke, Kayaaltı, Bettik, Abaz ve Gavur değirmenleri gibi su ile çalışan değirmenler vardı. Adlarından anlaşılacağı üzere bu değirmenler bulunduğu eski köylerin adları ile anılmaktadır. Boldacı ve Yirce kasabanın önemli mesire yerleridir.

Armutlukoyak'tan getirilen içme suyu bir depoda toplanarak kapalı şebeke ile evlere dağıtılmıştır.Arıza veya su sıkıntısı olduğu zamanlarda kuyulardan dinamo ile takviye edilmektedir. Kasaba içindeki hatıllı çeşmeleri halkın çamaşır, unluk, bulgurluk, yün, halı ve kilim yıkama işleri yanı sıra, kışın suyu ılık olduğundan bütün kasaba halkı hayvanlarını buradan sulamaktadır.

Kasabamız halkına hizmet veren 4 ayrı binada ,10 derslikli, labaratuar ve işliği bulunan bir ilköğretim okulu mevcut olup ; kapalı spor salonu, konferans salonu, yabancı dil labaratuvarları olmak üzere kasabanın ihtiyacına cevap verecek modern bir ilköğretim okulu Beykonaklı hayırsever işadamlarından Kemal ALTINKAYNAK tarafından yaptırılan 1 ilköğretim okulu. 1 adet Sağlık ocağı, 3 Camisi, 5 bakkal dükkanı, selektör binası, 2 adet marangoz atelyesi, 2 adet kaynak atelyesi, Tarım Kredi Kooperatifi, Köy Kalkındırma Kooperatifi, 2 adet berber, 1 adet çocuk parkı, 1 adet belediye düğün salonu ve belediye hizmet binası bulunmaktadır.

Okuma oranı çevreye göre oldukça yüksektir. 100 civarında öğretmen, 50 civarında emniyet mensubu, 25 kadar subay- astsubay – uzman gibi askeri personel ayrıca kasaba dışında devlet dairelerinde çalışan 150 civarında personel vardır .

Kaynakların büyük bölümü: Dündar AYDOĞDU 'Beykonaklım' Kitabından alıntıdır.